Hangi özellikler bir sporcuyu spor tarihine geçirir?
Öncelikle kimler profesyonel sporcu olabilir? Bir kişinin iyi bir sporcu olabilmesi için sadece boyunun posunun o spora uygun olması yeterli değildir. Öyle olsaydı dünyada bulunan her uzun boylu basketbolcu veya voleybolcu olurdu. Ayrıca bilinen bir spor geni diye bir gen de yok ki kişinin doğar doğmaz ne olacağına karar verilebilinsin. Kişinin bedensel uygunluğunun yanısıra peki ne gibi karakteristik özellikler o bireyiniyi bir sporcu olacağınıgösterir?
- Planlı ve programlıdır: İyi bir sporcu günlük programını oluşturur, yaptığı antrenmanlar dışında da çalışmalar yaparak diğer sporcular arasında fark yaratmaya çabalar.
- Disiplinlidir: Uyku ve yemek düzeni ve hayat biçimini yaptığı spora göre biçimlendirir.
- Tam konsantrasyonludur: Sporcu belirlediği hedefe ulaşmak için her türlü fedakarlığı yapar, örneğin, sosyal hayatını sınırlar, tamamen tüm odağını antrenman ve maç programına göre düzenler.
- Engellerin üstesinden gelmeyi bilir: İyi bir sporcu önünde bulunan engelleri sorun olarak görmez aksine bunun gelişimine katkısı olacağını bilir ve çözüm yolları bulmaya çalışır.
- Kendini geliştirir: Hep daha iyisini nasıl yaparım diye düşünür ve bulunduğu spora katkıda bulunabilecek yeni teknikler ve farklı hareketler bulur, örneğin, bir Japon voleybolcu olan Jungo Morita kendisiortadan smaç vuran voleybolcuydu yani takımın ana blok yapan oyuncusu olarak şimdilerde geçiyor. Morita ilk kez 1966 yılında pasörün eline hemen gelen topa sıçrayıp karşısındaki blok adamlarının da sıçramasını sağlayarak top ile buluşmadan hemen ayakları zemine değer değmez ikinci kez sıçrayarak rakibin bloğu düşmüşken topa vurmayı başlatıyor. Bu smaç vuruşuna o zamanlar “Bomba saldırı” denmeye başlıyor. Hızlı ve falsolu, kesilen top vuruşlarını voleybola kazandırarak, bu sporun gelişimine katkıda bulunmuştur.
- Özgüvenlidir: Sporcunun kendine ve yapacaklarına olan inancı, özgüvenini gösterir. Bunun kibir, kendini beğenmişlik ile karıştırılmaması gerekir. Eğer kişi bu tuzağa düştüyse kendisini geliştirmesinin imkanı yoktur. Özellikle takım oyunlarında kendisine olduğu kadar diğer oyunculara da zarar veren bir hal alır. Özgüvenli sporcu ise gerektiği yerlerde sorumluluğu üzerine alıp takımın yükünü taşıma özelliğine sahiptir.
- Saygılıdır: İyi bir sporcu hem kendisine hem yaptığı spora hem de çevresindeki kişilere saygılıdır. Her sporun bir adabı ve bir kültürü vardır. Aynı zamanda o sporun görülen ve görülmeyen kuralları vardır. Görülenler kıyafet prosedürü o spor için gerekli malzemeler ve oyun kuralları gibi sayılabilir. Bir de gözle görülmeyen, ölçülü davranış, nezaket ve insanlara saygılı ifade biçimi vardır. Sporcu örnek alındığını bilir, çünkü profesyonel bir sporcu sadece kendisini temsil etmez yaşadığı toplumu ve kültürünü de temsil eder. Bu sebeple, ününün, halkın ve medyanın desteği ile oluştuğunu bilir ve o sorumluluk bilinciyle hareket eder.
- Başarıya sürekli açtır: Sporcu şampiyon da olsa tamam benim hedefim tamamlandı bu işi bırakayım artık demez. Güçlü bir zihni belirleyen özelliklerin başında her zaman başarılacak bir hedefin olduğunu bilip onu aşmak ihtiyacı duyar. Bu sebeple her zaman yeni bir stratejisi ve oyun planı vardır.
- Asla vazgeçmez: Yenileceğini bilse de sonuna kadar mücadeleyi bırakmaz. Maçı kaybettiğinde başkalarını suçlamak yerine nerede tamamlanması gereken eksikler olduğunu belirler ve onun üzerine çalışır. Bir maçın kayıbı, hedefini kaybetmek anlamına gelmediğini bilir. Asıl kaybedenlerin çalışmaktan vazgeçenler olduğunu bilir.
- Yarışmak doğasından gelir:Yarışmacı kişilik her zaman bir mücadeleye hazırdır. Stres altında kalmak onda zihinsel bozukluklar yaratmaz. Kaygılanır ama bu duygunun onun işini yapmasına engel olmasına izin vermez. Ne kadar karmaşık, zor görev varsa çözmeye çalışır ve bundan haz duyar.
Bu yukarda yazılan örnekler bir sporcunun sadece iyi olmasını sağlamaz aynı zamanda o sporun tarihine geçmesini de sağlar. Sporu bırakıp yıllar sonra da o sporcudan bahsediliyor ve örnek alınıyorsa işte o sporcu “Efsane” olmuş demektir.
Konu ile ilgili sorularınız ya da paylaşacaklarınız varsa zeynepeylemsenkal@fransizlape.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Psikolog “Uzman sporcu psikoloğu”
Zeynep Eylem Şenkal
